วันเสาร์ที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2555

108คำถามยอดฮิตเกี่ยวกับ “เปิดเส้น ทำเส้น”



108คำถามยอดฮิตเกี่ยวกับ “เปิดเส้น ทำเส้น”
ของผู้ป่วยที่ต้องได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม


1. เครื่องไตเทียมคืออะไร
ตอบ เครื่องไตเทียมคือเครื่องจักรอิเล็กทรอนิก ทำหน้าที่กรองของเสีย เกลือแร่ และน้ำส่วนเกิน ออกจากเลือดโดยผ่านเครื่องกรอง เป็นการขจัด ของเสียออกจากร่างกายและเลือดที่ถูกฟอกจน สะอาดแล้วจะถูกนำกลับเข้าสู่ร่างกายผู้ป่วยอย่างเดิม

2.. ปกติแล้วการฟอกเลือดนั้นเราควรทำสัปดาห์ละ กี่ครั้ง และแต่ละครั้งต้องใช้เวลานานเท่าไร
ตอบ ผู้ป่วยจะต้องฟอกเลือดสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง และใช้เวลาฟอกแต่ละครั้งนานประมาณ 3-5 ชั่วโมง

3.การฟอกเลือดสามารถฟอกผ่านทางใดได้บ้าง
ตอบ การฟอกเลือดสามารถฟอกผ่านได้หลักๆ 5 ทาง คือ
- ทางหลอดสวนชนิดชั่วคราว     
- ทางหลอดสวนชนิดถาวร
- ทางหลอดเลือดจริง


4.การฟอกเลือดผ่านทางหลอดสวนกับผ่านทางหลอดเลือดมีข้อดีข้อเสียอย่างไร



ข้อดี
ข้อเสีย
หลอดสวนชนิดชั่วคราว
ใช้ฟอกเลือดได้เลย
อายุการใช้งานสั้น(ใช้ได้ไม่นาน)
หลอดสวนชนิดถาวร
ใช้ฟอกเลือดได้เลย
อายุการใช้งานนานพอสมควร
หลอดเลือดจริง
1.อายุการใช้งานนานที่สุด
2.เกิดาภวะแทรก
ซ้อนได้น้อย
1.ใช้เลยไม่ได้
2.ผ่าตัดแล้วไม่ใช่ทุกรายที่ใช้
ฟอกเลือดได้
(แพทย์อาจบอกให้ผ่าตัดใหม่)
หลอดเลือดเทียม
1.ผ่าตัดแล้วเกือบทุกรายใช้ฟอกเลือดได้
2.อายุการใช้งานนานพอสมควร
1.ภาวะแทรกซ้อนค่อนข้างรุนแรง
แก้ไขได้ยาก

 
5. เปิดเส้น หรือทำเส้น หมายถึงอะไร
ตอบ  คำว่า เปิดเส้น มาจากคำที่เราใช้เวลาป่วย เข้านอน โรงพยาบาล เมื่อเราต้องได้รับน้ำเกลือเข้าทางหลอดเลือด ดำ พยาบาลจะมาแทงเข็มเข้าหลอดเลือดดำ โดยจะบอก ผู้ป่วยว่าขอเปิดเส้นเพื่อดูดเลือดไปตรวจและให้น้ำเกลือ หรือยาทำให้ถูกนำมาใช้บอกผู้ป่วยเพื่อให้เข้าใจง่ายโดยบอก ผู้ป่วย ว่า “เปิดเส้นที่คอ (หรือขาหนีบ) เพื่อใช้ฟอกเลือด”
เพราะฉะนั้น การเปิดเส้นเพื่อฟอกเลือด ก็คือการใส่หลอดสวนเพื่อฟอกเลือด นั่นเอง


6. ทำเส้น (การทำหลอดเลือดเพื่อการฟอกเลือด, Vascular access) หมายถึงอะไร
ตอบ การทำเส้น หมายถึง การใส่หลอดสวนหรือ ผ่าตัดหลอดเลือดเพื่อสามารถนำเลือดออกจาก ร่างกายผ่านทางหลอดสวนหรือเข็มที่แทงเข้าใน หลอดเลือดเข้าสู่เครื่องฟอกเลือดและสามารถนำ เลือดที่ได้รับการฟอกแล้วกลับเข้าสู่ร่างกายผ่านทาง หลอดสวนหรือเข็มที่แทงเข้าในหลอดเลือด


7. ทำเส้นถาวร หมายถึงอะไร
ตอบ  ผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ต้องได้รับ การฟอกเลือดอย่างต่อเนื่อง มักจะได้รับ คำแนะนำจาก แพทย์หรือพยาบาลไตเทียมว่า “ให้ไปผ่าตัดทำเส้นถาวร ไว้เพื่อเตรียมใช้สำหรับ ฟอกเลือดในอนาคต” เพราะฉะนั้น การทำเส้นถาวร (permanent vascular access) ก็คือ การผ่าตัดเชื่อมต่อหลอดเลือดแดงและดำโดยตรงหรือ การเชื่อมต่อหลอดเลือดแดงและดำด้วยหลอดเลือดเทียมนั่นเอง อันที่จริงคำว่า “เส้นถาวร” อาจทำให้เข้าใจผิดว่า เมื่อทำจะอยู่ได้ ตลอดไป แต่ความเป็นจริงอายุการใช้งาน ของเส้น ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ทั้งเทคนิคการผ่าตัด เทคนิคการแทง เข็มฟอกไต คุณภาพเส้นเลือก และสภาพร่างกายโดยรวมของผู้ป่วย แต่ถ้าทุกอย่างดี