การผ่าตัดทำเส้นฟอกไต ( AVF )

สวัสดีค่ะสำหรับวันนี้ จะมาพูดคุยกันเกี่ยวกับการผ่าตัดทำเส้นฟอกไต ท่านใดที่ยังไม่รู้จักหรือว่ายังไม่ทราบอย่างแน่ชัดว่า คืออะไร เรามาดูกันเลยนะค่ะ
         การผ่าตัดทำเส้นเลือดล้างไต สำหรับคำพูดที่ผู้ป่วยหรือญาติจะคุ้นชิน ก็จะเรียก เส้นฟอกไต หรือเรียกว่า AVF <arteriovenous fistula> แล้ว แปลว่าอะไร??

AVF <arteriovenous fistula>
       เป็นการผ่าตัดเปิดแผลขนาดเล็กที่แขน เพื่อหาหลอดเลือดแดงและดำ หลังจากนั้นจะทำทางเชื่อมติดต่อกันระหว่างหลอดเลือดทั้งสอง ส่งผลให้เลือดจำนวนมากไหลจากหลอดเลือดแดงไปยังหลอดเลือดดำ แล้วเส้นเลือดดำก็จะโป่งพอง เหมาะสำหรับการใช้ฟอกไต

สำหรับคำถามที่ว่า ทำไมต้องผ่าตัดทำเส้นฟอกไต
          การฟอกไตเป็นการล้างของเสียในร่างกาย โดยใช้เครื่องฟอกไตแทนไตที่เสียไปแล้ว การทำเส้นจะเป็นการทำให้ใส่เข็มล้างไตได้ง่ายขึ้น วิธีนี้เป็นวิธีที่ดีที่สุดในกระบวนการล้างไต ท่านจะไม่จำเป็นต้องมีสายคาอยู่ที่คอหรือที่ขาเพื่อใช้ในการล้างไต นอกจากจะไม่สะดวกแล้ว ยังเจ็บแผลและเสี่ยงต่อการติดเชื้ออีกด้วย
ภาวะแทรกซ้อนของการผ่าตัดทำเส้นมีดังนี้
   •    เกิดเลือดคั่งบริเวณที่ผ่าตัด ดังนั้นในระหว่างที่ท่านกลับไปอยู่บ้านแล้วมีเลือดออกมาก กรุณามาพบแพทย์ทันที
   •    เส้นที่ต่อไว้อาจอุดตันได้จากการมีก้อนเลือด
   •    แผลผ่าตัดติดเชื้อ
   •    อาการขาดเลือดไปเลี้ยงที่มือ ซึ่งเกิดได้ไม่บ่อย
   •    ปัญหาจาการดมยาสลบหรือยาชา
    สิ่งที่ผู้ป่วยควรคำนึงถึงเสมอคือความสำเร็จของการทำเส้นฟอกไตนี้ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง ได้แก่ คุณภาพของหลอดเลือดแดง หลอดเลือดดำ การออกกำลังของมือ และความเข้มข้นของเลือด ดังนั้นการผ่าตัดทำเส้นฟอกไตอาจจะไม่สำเร็จในการทำครั้งเดียวนะคะ...

    เส้นเทียมคืออะไร
            บางครั้งเมื่อท่านไม่มีหลอดเลือดดำที่ดีในการทำเส้นฟอกไตแล้ว  อาจจะใช้หลอดเลือดเทียม (ท่อพลาสติกสังเคราะห์)  มาแทนได้ และเป็นที่ทราบกันมานานแล้วว่า การที่เราใช้หลอดเลือดดำของผู้ป่วยเองจะมีข้อดีกว่า  เพราะโอกาสในการเกิดภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่ามาก เมื่อเทียบกับหลอดเลือดเทียมและที่สำคัญหลอดเลือดเทียมมีราคาที่แพงมาก  ดังนั้นศัลยแพทย์จึงจะใช้ในรายที่ไม่มีหลอดเลือดดำจริงๆค่ะ..

     หากถามว่า..  การผ่าตัดทำเส้นฟอกไต..นี้ปวดไหม
        ในการผ่าตัดทำเส้นฟอกไต  จะมีวิสัญญีแพทย์มาร่วมทำการผ่าตัดให้ท่านผ่านการผ่าตัดได้อย่างมีอาการเจ็บปวดน้อยที่สุด และคอยเฝ้าดูอาการของท่านอย่างใกล้ชิด เพื่อให้การผ่าตัดปลอดภัยมากที่สุด  การผ่าตัดทำเส้นฟอกไตนี้รักษา ใช้เวลานานไหม การผ่าตัดเอง มักจะใช้เวลาระหว่าง 1-2 ชั่วโมง เวลานอนโรงพยาบาลประมาณ 1 คืน ก่อนกลับบ้านค่ะ

      ต้องเตรียมตัวอะไรบ้างในการผ่าตัดทำเส้นฟอกไต
   - แพทย์จะทำการตรวจความแข็งแรงสมบูรณ์ของผู้ป่วยก่อนผ่าตัดทำเส้นฟอกไต
   - งดอาหารอย่างน้อย 6 ชั่วโมงก่อนผ่า ยกเว้นยาที่รับประทานประจำ
   - ในบางรายแพทย์จะใช้เครื่องอัลตราซาวด์ช่วยในการตรวจหาหลอดเลือดก่อนผ่าตัด
   - ห้ามลบรอยปากกาที่เขียนบนแขนของท่าน
   - ระมัดระวังไม่ให้แขนทั้งสองข้างถูกเข็มแทงหรือเจาะเลือด
   - ผู้ป่วยต้องบอกแพทย์และทีมงานทุกครั้งถ้าผู้ป่วยกำลังรับประทานยาหรือฉีดยาละลายลิ่มเลือดอยู่

        หลังผ่าตัดทำเส้นฟอกใต ควรจะปฏิบัติตัวเช่นใด
        ขอให้ผู้ป่วยสังเกตนะคะ ว่าเมื่อใช้มือคลำ เลือดจะไหลดังขึ้นภายในแขนบริเวณแผลผ่าตัด นั่นแสดงว่าเส้นเลือดที่ต่อไว้ทำงานได้ดี แต่เมื่อใดที่ผู้ป่วยคลำไม่ได้ ผู้ป่วยควรมาติดต่อแพทย์ทันที การที่จะทำให้หลอดเลือดทำงานได้ดีขึ้น และใช้งานได้เร็ว ผู้ป่วยควรออกกำลังโดยการกำมือและคลายมือบ่อยๆ หรือบีบลูกบอลที่แพทย์ให้ไป (ประมาณ 400 ครั้งต่อวัน)

          เมื่อแพทย์อนุญาตให้ท่านออกจากโรงพยาบาล ผู้ป่วยควรมีญาติมารับ เพราะช่วงหลังผ่าตัดทำเส้นฟอกไตท่านอาจจะมีอาการอ่อนเพลียและง่วงนอนเล็กน้อย หลังออกจากโรงพยาบาลผู้ป่วยจะต้องมาพบแพทย์อีกครั้งใน 2 สัปดาห์